Projecten

Koningin Elisabethzaal

© Tim Fisher_1260x580

Gebouw/site

Type

Openbaar gebouw, cultureel gebouw

Locatie

Koningin Astridplein 26 2018 Antwerpen

Stijl

Eclectisme, Art Nouveau

Bouwjaar

1895

Oorspronkelijk ontwerp

Emile Thielens (1895) Rie Haan (1960)

Opdracht

Opdrachtgever

Koninklijke Maatschappij voor Dierenkunde van Antwerpen

Projectteam

Tijdelijke Handelsvereniging: Ian Simpson Architects – Kirkegaard Associates – Bureau Bouwtechniek

Aannemer

TV Elisabeth: Heymans, Willemen, Verstraete & Vanhecke

Start

2012

De restauratie van vier verschillende zones die grenzen aan de nieuwe Koningin Elisabethzaal kadert in een groter geheel. Enerzijds is deze restauratie nauw verbonden met de creatie van een nieuwe zaal naar een ontwerp van Ian Simpon Architects. Anderzijds maakt deze restauratie deel uit van een groter restauratieproject waarbij het hele administratieve gebouw van de Koninklijke Maatschappij voor Dierenkunde van Antwerpen werd gerenoveerd en gerestaureerd.

© Tim Fisher Photography_620x413_6

De kwaliteiten van het oorspronkelijke feestzalencomplex, zoals de link tussen de feestzaal, de Marmeren zaal en de zoo, maar ook de lichtinval waren verloren gegaan door de massieve betonarchitectuur uit de jaren 1960. Ook in andere zones rond de Elisabethzaal werden door de jaren ruimtes verbouwd of uitgebreid waardoor de leesbaarheid van de oospronkelijke heldere architectuur verdwenen was.

De ingrepen in de vier verschillende zones rond de Elisabethzaal hebben als overkoepelend doel het terugbrengen van de vroegere symmetrie, lichtinval en grandeur die de gevels en ruimtes vroeger kenmerkten.

Deze restauratievisie wordt ondersteund door de creatie van de nieuwe zaal waarbij lichtinval primeert en de link tussen nieuwe zaal met de zoo, via de Marmeren zaal wordt hersteld.

© Tim Fisher Photography_620x413_5

De atriumgevel, tussen de feestzaal en de Marmeren zaal, vormt een belangrijke link tussen het historische gedeelte en de nieuwe zaal. Deze gevel uit 1895 wordt opnieuw vrijgemaakt en een hoge lichtrijke atriumruimte tussen de Marmeren en de nieuwe zaal wordt gecreëerd. De muurschilderingen die tijdens de vooronderzoeken aan de atriumgevel zichtbaar werden, werden deels vrijgelegd. De overige zones van de wand krijgen een monochrome ondertoon. Deze neutrale tint sluit aan bij de vrijgelegde muurschilderingen en fungeert als verbindende achtergrond.

© Tim Fisher Photography_620x413_4

Deze restauratieoptie past binnen de filosofie waarbij behoud van oorspronkelijk materiaal primeert. Vrijgekomen schilderingen worden hierbij enkel geretoucheerd, maar niet verder aangevuld. Deze restauratieoptie biedt eveneens de mogelijkheid om in een latere fase eventueel nog meer vlakken vrij te leggen.

In de andere zones werden de later gebouwde bijgebouwen en recente aanpassingen aan de gevels en ruimtes eveneens verwijderd. Het originele gevelconcept werd hierbij hersteld waardoor de verschillende gevels opnieuw een coherent geheel vormen. In het nieuwe ontwerp van de gevel aan het Astridplein verwijst de indeling naar de ritmiek van de originele gevel, zonder een kopie te zijn van de oude gevel.

© Tim Fisher Photography_620x413_2
© Tim Fisher Photography_620x413_3

Het project voor de gedeeltelijke herbestemming van de administratiegebouwen en het feestzalencomplex is opgebouwd met als doel de historische kwaliteiten van het gebouw te bewaren, te herstellen en te benadrukken. Het verwijderen van een aantal toegevoegde wanden en verdiepingen, herstelt een deel van de ruimtes naar hun oorspronkelijke vorm. Aan de hand van de bouwhistorische studie en waardebepaling van de ruimtes werd bepaald welke ruimtes een hoge erfgoedwaarde hebben en waar er meer ruimte is voor aanpassingen. Zo werd er getracht om de ondersteunende functies zoveel mogelijk te plaatsen in minder waardevolle lokalen die geen historische afwerkingen meer bevatten. Bovendien zal het gebouw als gevolg van de aanpassingen m.b.t. brandveiligheid en ventilatie voldoen aan de huidige normering en comforteisen. Tot slot zal de uitbreiding van de kantoorfunctie naar de momenteel leegstaande verdiepingen, de conservatie van het monument ten goede komen.

© Tim Fisher Photography_500x750_2

De bovenstaande restauratiefilosofie werd doorgetrokken tot de buitenenveloppe, zoals o.a. de aanpak van het buitenschrijnwerk. Hierbij werd steeds een afweging gemaakt tussen de erfgoedwaarde en of een element al dan niet origineel is enerzijds, de esthetische coherentie van de gevels en de functionele vereisten anderzijds. Deze benadering geldt ook voor de overige aanpassingen aan de gevels. Indien er geen programmatorische of technische vereiste was om bepaalde toevoegingen te verwijderen, werden deze behouden gezien de algemene goede staat ervan. Tot slot is er de conservatie van het gebouw door middel van de materiaal-technische stabiliteit en duurzaamheid. De restauratie van natuurstenen gevelbekledingen en herstellingen aan alle dak- balkon- en luifelbekledingen werden voorzien om een goede waterdichtheid te bekomen zodat het gebouw in zijn geheel goed bewaard blijft.

© Tim Fisher Photography_500x750_1
© Tim Fisher Photography_500x750_3

Teamleden

GBR_voormaligmedewerker

Griet Bronselaer

Voormalig medewerker

Joke Berghmans

Joke Berghmans

Voormalig medewerker

Jan De Moffarts

Jan De Moffarts

Voormalig medewerker

Kato De Vidts

Kato De Vidts

Voormalig medewerker

Thomas Roelandts

Thomas Roelandts

Voormalig medewerker

Contacteer ons

Aarzel echter niet contact op te nemen. Iemand van het Originteam zal met plezier ter beschikking staan om uw vragen te beantwoorden.

Contact

Gerelateerde projecten